Popfestival serveert pasgeboren stiertjes

Klaas Sietse, Sjoerd en Johannes: zo heten de pasgeboren stiertjes die door festival Welcome to The Village zijn gekocht. Het drietal staat in het Friese Flansum bij Boer Brunia in de weide en zijn een bijproduct, dat voortkomt uit de grote vraag naar melk. Op 15, 16 en 17 juli worden ze in Leeuwarden opgegeten door festivalbezoekers.

Stiertjes als bijproduct? Dat komt door de grote vraag naar melk, en Nederland is één van de grootste melkleveranciers ter wereld. Om melk te kunnen geven moeten koeien gekalfd hebben, en koeien kalven ongeveer even veel stiertjes als koetjes. Een stier geeft geen melk, en dus moeten we voor de stiertjes een andere bestemming vinden. Vaak gaan stiertjes bijna direct naar de kalvermesterij, maar Klaas Sietse, Sjoerd en Johannes blijven een poos langer op de biologische boerderij van Boer Brunia om op te groeien. Daarna worden ze opgegeten tijdens Welcome to The Village, en daarmee treden ze in de ‘pootsporen’ van Janneke, de koe die vorig jaar in meer dan veertienhonderd porties werd opgegeten door de festivalbezoekers.

Culinair programmeur Stephanie Kemper spreekt van een goede deal: "Voor melkboeren als Boer Brunia zijn stiertjes een bijproduct, ze geven immers geen melk. Normaal gaan de stiertjes naar de kalvermesterij, maar nu doen we dat niet: we laten ze opgroeien in de weide van Brunia en kok Willem Schaafsma maakt er lekker eten van. Zo maken we de voedselketen zo logisch mogelijk, en dat is een belangrijk streven in ons voedselprogramma. En normaliter eten we geen mannenvlees, je kunt het bijvoorbeeld niet in de supermarkt kopen, maar waarom eigenlijk niet?"

Boer Brunia verkoopt doorgaans zijn stiertjes aan ‘de markt’. Dan gaan ze na veertien tot dertig dagen op de boerderij naar de kalvermesterij. Daar worden ze op leeftijd van acht maanden geslacht, behalve als ze te licht zijn. Stiertjes die te licht zijn hebben geen economisch perspectief, dus worden weggegooid. "Onlogisch", noemt kok Willem Schaafsma van Restaurant Eindeloos dat. "Het probleem is de te grote vraag naar vlees. Tegelijkertijd gooien we veel voor consumptie geschikt vlees weg omdat het niet rendabel is. Dat voelt niet goed, dus eten we op Welcome to The Village en bij Eindeloos gewoon mannenvlees."

Brunia ziet het project als een onderzoek: "Ongeveer de helft van alle geboren kalfjes is een stiertje, en daar heeft een melkboer niks aan. Boeren willen er zo snel mogelijk van af, want het kost geld om ze te onderhouden. Maar is het economisch ook mogelijk om ze op de boerderij tien weken langer te houden als ik ze verkoop aan een lokale partij? Dan hebben ze in ieder geval tien weken lang een goed leven in de weide."

Welcome to The Village

Van 15 tot en met 17 juli staan ruim honderd (inter)nationale acts, goed eten, kunst, theater, innovatie en design op het podium in een groen en waterrijk natuurgebied net buiten Leeuwarden. Honderden vrijwilligers, makers en partners bouwen samen aan een tijdelijke ‘wereld die werkt’. Meer informatie is te vinden op de website van het festival.