The Vincent Award Room

9 juli t/m 11 december 2016

Hoe schildert Piet Mondriaan een van de populairste, religieuze voorstellingen in de oude schilderkunst? Wat heeft James Ensor met de figuur van Christus? De tentoonstelling (Bij)geloof biedt verrassende inzichten in het thema geloof en bijgeloof in de moderne en hedendaagse kunst. In The Vincent Award Room gaan elf werken de confrontatie met elkaar aan over religie, natuurkracht, esoterie, mystiek, rituelen, spiritualiteit en magie.

Wie kunstwerken door de eeuwen heen bekijkt, ziet het thema geloof en bijgeloof met grote regelmaat terug. Al dan niet gestoeld op een godsdienst, verbeelden kunstenaars hogere krachten die zin en betekenis zouden geven aan het aardse bestaan. De nieuwe presentatie in The Vincent Award Room is een uitnodiging aan de bezoeker om op zoek te gaan naar overeenkomsten en verschillen in symboliek, compositie en ideeën.

In Anka in Tokyo (2006) verbeeldt de Poolse kunstenaar Wilhelm Sasnal (1972) de onbedwingbare kracht van de natuur. Het schilderij toont op de voorgrond een menselijk silhouet die een alles verwoestende vloedgolf gadeslaat. In de bijbel worden dergelijke natuurrampen vaak geïnterpreteerd als een straf van God. Of deze tsunami de straf is die volgt op de zonde, laat Sasnal over aan het oordeel van de toeschouwer.

Het werk van de Belgische schilder, etser en tekenaar James Ensor (1860-1949) getuigt van een artistieke interesse in religieuze onderwerpen. Door zichzelf af te beelden als Christus figuur op de ets De intocht van Christus te Brussel, vergelijkt hij impliciet zijn eigen, moeizame kunstenaarspraktijk met het lijden van Christus. Op een geheel andere manier geeft Tokyo, 1964/Dijon, 1996 uitdrukking aan de persoonlijke beleving van de maker: de Nederlandse kunstenaar Daan van Golden (1936). In 1963 en 1964 woonde en werkte Van Golden in Japan, alwaar hij in contact kwam met Oosterse levensbeschouwingen. Het getoonde bloemenmotief is met minutieuze ijver en op meditatieve wijze geschilderd; een kunstwerk om zen van te worden.

De traditioneel religieuze noot in (Bij)geloof komt uit onverwachte hoek: de Copie naar de Pietà van Villeneuve-Lès-Avignon door Enguerrand Quarton schilderde Piet Mondriaan (1872-1944) in 1921 in opdracht van kunstverzamelaar Marie Tak van Poortvliet. Het origineel werd als een spiritueel hoogtepunt van de vroege Franse kunst beschouwd. Mondriaan was zijn hele leven geïnspireerd door de theosofie en gaf ook zijn latere, abstracte werk een spirituele dimensie mee.

Verder is er werk te zien van onder anderen Marlene Dumas, Odilon Redon, Luc Tuymans, Jacoba van Heemskerck, Erich Wichmann, Ferdinand Hodler en Hans Arp.

Monique Zajfen Collectie & The Vincent Award Room
De Monique Zajfen Collectie is de collectie hedendaagse kunst van De Broere Charitable Foundation en bevat werk van kunstenaars als Marlene Dumas, Luc Tuymans, Thomas Schütte en Stephan Balkenhol. De basis voor deze collectie bestaat uit aankopen van werken van winnaars van The Vincent Award, een tweejaarlijkse prijs voor Europese hedendaagse kunst. The Vincent Award is in 2000 opgericht door De Broere Charitable Foundation, ter nagedachtenis aan Monique Zajfen, een geliefde vriendin van de Broere-familie en voormalig eigenaar van Galerie 121 in Antwerpen. Haar betrokkenheid bij en passie voor de hedendaagse kunst inspireerde de Broere Charitable Foundation tot deze prijs en de wens talentvolle kunstenaars uit Europa te stimuleren.

Sinds 2014 heeft het Gemeentemuseum de Monique Zajfen Collectie in langdurige bruikleen. Twee keer per jaar stelt het museum een tentoonstelling samen waarin werk uit deze collectie wordt gecombineerd met werk uit de eigen collectie. Deze tentoonstellingen zijn te zien in de speciaal daartoe ingerichte zaal: The Vincent Award Room.