Ontdekking afremmen afsterven hartspiercellen

Wetenschappers hebben ontdekt hoe het afsterven van hartspiercellen bij oudere mensen tegengegaan kan worden. Door het microRNA miR-34a in muizen te remmen, verminderde de celdood van hartspiercellen in zowel oudere muizen als muizen die een hartinfarct hadden gehad. Wetenschappelijk tijdschrift Nature publiceert deze resultaten van NWO-onderzoeker Reinier Boon. 

Detail hart van een oude muis, met in rood/roze fibrose aangekleurdDetail hart van een oude muis, met in rood/roze fibrose aangekleurd 

Ouderdom is de primaire oorzaak van hart- en vaatziekten. Een van de voornaamste redenen daarvoor is dat hartspiercellen veel sneller afsterven in oudere mensen. Oudere mensen herstellen daardoor ook vaak slechter na een hartinfarct. Om het afsterven van hartspiercellen tegen te gaan, richtten de onderzoekers zich op miRNAs (ook bekend als microRNAs). miRNAs reguleren de expressie van genen. miRNA miR-34a remt onder andere het gen PNUTS af. 

Door het microRNA miR-34a te blokkeren met zogeheten antagomirs of anti-mirs, verminderde de celdood van hartspiercellen in oudere muizen en muizen die een hartinfarct hadden gehad. Bovendien herstelde het hart beter na een hartinfarct. Bij oude muizen die het gen voor miR-34a missen sterven minder hartspiercellen af en behouden ze daardoor een gezonde hartfunctie. 

De onderzoekers zagen dat in oude hartspiercellen miR-34a veel voorkomt en er daardoor minder van het gen PNUTS wordt aangemaakt. PNUTS remt celdood. Reinier Boon en zijn collega's stelden vast dat PNUTS celdood tegengaat door de uiteinden van chromosomen (de telomeren) gezond te houden. 

Remmen van miR-34a in te zetten als therapie 
De onderzoekers verwachten dat het remmen van miR-34a middels antagomirs of anti-mirs een goede therapie zou kunnen zijn om de hartfunctie in oude of hartzieke patienten op peil te houden. Het afsterven van hartcellen kan niet helemaal gestopt worden, het wordt alleen minder door miR-34a te remmen. Celdood is bovendien nodig voor het gezond functioneren van organen. 

De celdood van hartspiercellen is op verschillende manieren te remmen. Voordeel van deze nieuwe methode is dat miR-34a naast PNUTS nog andere genen remt die een rol (kunnen) spelen in de regulatie van celdood. Het remmen van miR-34a beinvloedt daardoor een heel netwerk aan genen, waardoor het effect op het remmen van celdood robuuster is. 

Reinier Boon voerde zijn onderzoek uit aan het Institut fuer Kardiovaskulaere Regeneration van de universiteit van Frankfurt. Zijn onderzoek werd gefinancierd met een Rubiconfinanciering van NWO. Met Rubicon stelt NWO talentvolle jonge onderzoekers in staat om onderzoekservaring op te doen aan buitenlandse topinstituten.

© Nieuwsbank