Nederlandse woningmarkt komt moeizaam op gang buiten de Randstad

Delft, 8 september - De gemiddelde woningwaarde bereikte in Nederland haar dieptepunt in het tweede kwartaal van 2013. De waarde lag toen 15% onder het niveau van de piek in 2008. Sinds 2013 zijn woningen in Nederland weer 12% in waarde gestegen. Het huidige landelijke prijsniveau ligt dus nog onder de piek van 2008. De verschillen binnen Nederland in de mate van herstel zijn groot. Er is een scherp contrast tussen enerzijds het westen en deels het zuiden waar het herstel versneld op gang is gekomen, en anderzijds het noordoosten waar het tempo van herstel sterk achterblijft (zie figuur 1).

In het noordelijk deel van de Randstad werden woningen de afgelopen drie jaar gemiddeld 15% of meer waard, waarmee de gemiddelde woningwaarde boven de piek in 2008 uitkomt. In het noorden en oosten van het land stegen de woningprijzen maar beperkt. In Zuidwest-Friesland, Noord- Overijssel en Oost-Groningen werd een gemiddelde woning nauwelijks meer waard. De gemiddelde woningwaarden liggen hier nog ver - meer dan 10% - onder het niveau van 2008.

Koplopers zijn de gemeenten Amsterdam, Haarlem, Heemstede, Utrecht en Bloemendaal. Hier stegen de woningprijzen gemiddeld 21% ten opzichte van drie jaar geleden. Met name Amsterdam springt er uit met een waardestijging van 29%.

Ten opzichte van de piek van de markt in 2008 heeft de woningmarkt in de noordvleugel van de Randstad zich volledig hersteld. Na correctie voor inflatie heeft alleen gemeente Amsterdam een positieve prijsontwikkeling sinds de piek. Gemeenten die ten opzichte van de piek van de markt het slechtst presteren (grijze gemeenten in figuur 2) bevinden zich in het noorden, oosten en zuiden van het land. Daar liggen de gemiddelde woningwaardes nog meer dan 10% onder het niveau van 2008. Het prijsniveau na inflatiecorrectie is voor deze regio's meer dan 20% lager dan het niveau van 2008.

Prijsontwikkeling naar segment
De woningprijzen zijn de afgelopen drie jaar 12% in waarde toegenomen. In deze periode zat voornamelijk de waarde van duurdere woningen in de lift. Woningen van meer dan 500 duizend euro zijn 17% in waarde toegenomen en hebben daarmee bijna het niveau van 2008 bereikt. Daar tegenover staat een waardestijging van slechts 8% voor woningen tot 150 duizend euro. In deze prijsklasse ligt de gemiddelde woningwaarde nog 9% onder het niveau van de piek.

Ten opzichte van het dieptepunt van de woningmarkt is het aantal te koop staande woningen met gemiddeld 28% afgenomen. Tegelijkertijd steeg het aantal transacties op jaarbasis met 87%. Hiermee verbeterde de marktliquiditeit - de verhouding tussen aanbod en verkoop - aanzienlijk. In en rondom Amsterdam nam het aanbod zelfs met meer dan de helft af en verdubbelde het aantal transacties. Driekwart van de verkochte woningen in de regio Amsterdam heeft minder dan een half jaar te koop
gestaan.

In de meeste delen van het land is het aantal transacties de afgelopen drie jaar toegenomen en de marktliquiditeit verbeterd, echter in veel mindere mate. In gemeenten in Noord-Overijssel, zoals Dalfsen, Steenwijkerland en Zwartewaterland, en delen van Oost-Groningen is zelfs geen verbetering van de marktliquiditeit.

Onderstaande linker figuur toont de afname in het aanbod van woningen sinds 2013. In de donkerrode gebieden nam het aanbod nog toe in de afgelopen drie jaar, tegenover een afname van meer dan 50% in de donkerblauwe gebieden. Onderstaande rechter figuur geeft de verbetering van de marktliquiditeit weer. In de donkerblauwe gebieden is de marktliquiditeit met meer dan 70% verbeterd sinds 2013.