Consumentenklimaat in Europa stijgt duidelijk

Ook in Nederland keert langzaam het optimisme terug en neemt de koopkracht toe

Resultaten van het GfK-onderzoek naar het consumentenklimaat in Europa voor het tweede kwartaal van 2016

Tijdens het tweede kwartaal van 2016 stonden vooral landspecifieke kwesties centraal in de media. Derhalve ontwikkelden de indicatoren conjunctuur- en inkomensverwachting alsmede het koopgedrag binnen de verschillende Europese landen zich erg verschillend. Alles samengenomen steeg het consumentenklimaat voor de EU28 van maart tot juni 2016 echter duidelijk met 4,1 punten naar 13,1.
Dit zijn de bevindingen van het GfK Consumer Climate Europe onderzoek in 15 Europese landen.

In het tweede kwartaal domineerden vooral landspecifieke, en dus erg verschillende onderwerpen, de krantenkoppen in de EU-landen. De strijd tegen de zogenaamde Islamitische Staat en de daaruit voortvloeiende terreuraanslagen, vooral in Turkije, waren uiteraard in heel Europa in het nieuws. Mede in de aanloop naar het EK voetbal in Frankrijk werd zowel in de media, als door veiligheidsexperts en overheden uit heel Europa, besproken hoe de terreurdreiging een halt kan worden toegeroepen.

Ook de vluchtelingenovereenkomst tussen de EU en Turkije werd besproken. Aan de ene kant komen dankzij de hulp van Turkije aanzienlijk minder vluchtelingen naar Europa, maar aan de andere kant bespreekt de EU zijn betrekkingen met Turkije en hoe deze binnen het democratische kader passen.

In juni stond het referendum van de Britten over hun uittreding uit de EU hoog op de agenda. Het daadwerkelijke 'Ja' voor de Brexit heeft echter geen invloed gehad op dit onderzoek omdat het op het moment van de stemming op 23 juni al was afgerond. Het is ongetwijfeld te verwachten dat de actuele onzekerheid op de financiële markten ook zal overslaan naar de Europese consument. Hoeveel invloed de Brexit op het consumentenklimaat in elk land in de komende maanden zal hebben, hangt mede af van de financiële gevolgen, hoe de discussie binnen de Europese Unie zich ontwikkelt en hoe sterk de impact van het Britse
uittreden op elk land zal zijn.

Aangezien in de afgelopen drie maanden voornamelijk landspecifieke kwesties (de verkiezingen in Oostenrijk en Spanje, de sancties tegen Rusland, onderhandelingen over een nieuw hulppakket voor Griekenland, het vluchtelingendrama in Italië enz.) in de verschillende Europese landen de overhand hadden, ontwikkelden de indicatoren voor het consumenten-klimaat zich ook anders.

Alles samengenomen steeg het consumentenklimaat voor de EU28 van maart tot juni 2016 echter duidelijk met 4,1 punten naar 13,1. Dit is het hoogste niveau sinds maart 2008 (16,8 punten).

Ook in Nederland keert langzaam het optimisme terug en neemt de koopkracht toe
Bij de Nederlandse consument keert langzaam het optimisme terug. De conjunctuurverwachting voor het tweede kwartaal steeg in juni met 17,3 punten naar 13,2. Een jaar geleden was de indicator echter nog 16,2 punten hoger.
In tegenstelling tot deze positieve trend, bleef de inkomensverwachting duidelijk negatief.
De indicator stond in juni op -15,9 punten en was hiermee 1,2 punten lager dan aan het einde van het eerste kwartaal. In mei zakte hij tot -19,5 punten en was hiermee het laagst sinds oktober 2013 (-37,5 punten).

Dankzij de lage inflatie en de extreem lage rente zijn Nederlanders echter van mening dat het momenteel een goed moment is om geld te besteden aan grote aankopen. In het tweede kwartaal steeg daarom het koopgedrag enigszins met 0,3 punten naar 13,4 punten in juni. In vergelijking met dezelfde maand vorig jaar werd dus 6,6 punten winst geboekt.

Bijlagen
Consumentenklimaat en conjunctuurverwachting Europa
Conjunctuurverwachting, inkomensverwachting en aankoopbereidheid