Landelijk beeld Jeugdgroepen dalen

Het aantal problematische jeugdgroepen in Nederland blijft verder dalen, dit maakte minister Opstelten van Veiligheid en Justitie vandaag bekend. Nederland kent eind 2012 in totaal 976 jeugdgroepen (731 hinderlijke, 186 overlastgevende en 59 criminele jeugdgroepen). Daarmee is een daling van 16% ten opzichte van 2011 gerealiseerd en 46% ten opzichte van het eerste landelijk beeld uit 2009. Dat is een significante afname. De jongeren worden aangepakt door het opleggen van strafrechtelijke en bestuursrechtelijke interventies, waardoor de criminele jeugdgroepen zich niet meer als zodanig op straat kunnen manifesteren. Ondanks de aanhoudende daling is minister Opstelten kritisch ten aanzien van de aanpak van de criminele groepen: "De daling is positief, maar we willen ze van de straat houden en daar moeten we op blijven inzetten." Daarom verlengt minister Opstelten de ondersteuning van de aanpak tot eind 2014.

De lokale aanpak van het probleem, ondersteund vanuit het Ministerie van Veiligheid en Justitie, is doorslaggevend omdat de dynamiek in een wijk en in de groep bepalend is voor de interventies die worden ingezet op jeugdgroepen. Zo heeft Amsterdam de aanpak ondergebracht in de zogenaamde Top 600 aanpak. Leden van de Amsterdamse problematische jeugdgroepen worden met prioriteit besproken en er worden concrete interventieplannen gemaakt, toegesneden op de dader. In Den Haag werkt men met de `Mammoetaanpak'. Door partners wordt daar ingezet op een strafrechtelijk traject per individu, waarbij ook begeleiding op het gebied van wonen, scholing, werk, gezondheid en vaardigheden geboden wordt. De politie-inzet op de aanpak van criminele jeugdgroepen is vergroot en hierdoor is er meer toezicht in de wijk en op problematische jeugdgroepen, die ook wordt ondersteund met de inzet van camera's.

Het OM, de politie en de regioburgemeesters informeren het Ministerie van Veiligheid en Justitie twee maal per jaar over de voortgang van de aanpak van de 89 criminele jeugdgroepen die in 2010 geregistreerd zijn. Uit de laatste voortgangsrapportage blijkt dat per 31 december 2012 al bijna is voldaan aan de doelstelling om alle 89 jeugdgroepen aan te pakken voor 1 mei 2013. Van de criminele jeugdgroepen is 94% geprioriteerd in de driehoek en voor 86% is een integraal plan van aanpak opgesteld en gestart met uitvoering. Bij de rest van de groepen bleek een alternatieve aanpak vaak voldoende, bijvoorbeeld omdat de leider van de groep was vastgezet en de groep (mede) daardoor uiteen was gevallen.

Uit de cijfers blijkt ook dat de aanpak niet overal en altijd resulteert in het definitief verdwijnen van de criminele jeugdgroepen. Van de 89 criminele jeugdgroepen uit 2010 zijn er 45 helemaal verdwenen,19 afgeschaald naar overlastgevend of hinderlijk en nog 25 aanwezig. Hoewel er een interventie of aanpak heeft plaatsgevonden op de groep of individuen in de groep, heeft dat in die gevallen nog niet geleid tot het definitief uit elkaar vallen van een criminele jeugdgroep. Daarnaast zijn er ook minstens 34 nieuwe groepen bij gekomen. Ook nieuwe criminele jeugdgroepen worden in de aanpak ontzien. Dat blijkt uit cijfers. Duidelijk is dat er soms sprake is van zeer hardnekkige problematiek die continue aandacht van politie, gemeente en OM nodig heeft. Om deze hardnekkige criminele groepen aan te pakken is degelijk en uitgebreid opsporings- en analysewerk noodzakelijk om zaken te stapelen en ernstige feiten ten laste leggen.

Analyse van de aanpak
In opdracht van het WODC is de aanpak van criminele jeugdgroepen eind 2012 ook geevalueerd. Uit de evaluatie blijkt dat gemeenten, politie en OM steeds beter grip krijgen op de problematiek en de samenwerking daarbij inmiddels `goed in de steigers staat'. Het scheiden van de kopstukken van de rest van de criminele jeugdgroep blijkt een effectieve middel om vervolgens de rest van de groep aan te pakken. Bovendien concluderen de onderzoekers dat de aanpak van criminele jeugdgroepen in het algemeen het meest veelbelovend is als gebruik wordt gemaakt van een meersporenaanpak (grenzen stellen en perspectief bieden; preventie en repressie; zorg en straf; bestuurlijk en strafrechtelijk) en een integrale benadering op meerdere domeinen gelijktijdig (persoon, gezin, vrienden, school en/of werk). Om een verdere verbeterslag te maken in de aanpak van criminele jeugdgroepen, moet geinvesteerd worden in een gedeelde visie en een betere informatie-uitwisseling tussen betrokken partners.

Toekomst
De dalende trend moet worden doorgetrokken. Daarom blijft minister Opstelten de lokale aanpak actief ondersteunen tot eind 2014 en zet hij het centraal monitoren van de voortgang in de aanpak voort. In de gebieden waar nog criminele jeugdgroepen actief zijn van de 89 groepen die in 2010 waren geregistreerd kan in de volgende fase van de aanpak een klein, operationeel team worden ingezet ter ondersteuning van de lokale aanpak. Daarnaast zal het OM in een drietal gemeentes (Amsterdam, Den Haag en Utrecht) experimenteren met het eisen van de ISD-maatregel voor stelselmatige daders voor leden van criminele jeugdgroepen. In het vervolg van de aanpak heeft de minister zijn actieprogramma de opdracht gegeven om vooral in te zetten op het tijdig signaleren en ingrijpen, de meersporenaanpak, de slagkracht van de professional en de samenwerking en informatie-uitwisseling, met speciale aandacht voor de plaatsen die kampen met die hardnekkige criminele jeugdgroepen.

Bron: Nieuwsbank