Sendai Plain de nieuwe Wieringermeer van Japan

Het zakendoen met Japan is, vanwege de kleinschaligheid, moeilijk voor Nederlandse tuinbouw exporteurs. Terwijl in Nederland een kas van 3 ha nauwelijks rendabel te maken valt, is dit in Japan de maximale maat.

De oorzaken van de kleinschaligheid zijn te vinden in het bergachtige karakter van het land, de urbanisatie en het familie-eigendom van grond. Er is sowieso weinig vlak land in Japan, en als het er al is staan er vaak huizen op. Vererft een stuk land, dan wordt de grond verdeeld onder de erfgenamen. Grond is historisch eigendom en vaak zie je zelfs grafheuvels van de vorige generaties eigenaren op perceel. En zulke grond verkoop je niet.

Na de tsunami, die werkelijk schokkende beelden heeft achtergelaten op ons netvlies, is er in een gebied van 12.000 hectare een andere situatie ontstaan. De lege, verzopen vlakte herbergt een groot vliegveld, Sendai airport, en verder niet veel meer. Er zijn nog fundamenten van huizen, een enkel huis heeft het overleefd, maar het merendeel is weg. En niet veel mensen voelen de behoefte om daar weer te gaan bouwen.

Eigenlijk was dit gebied de rijstschuur van Tokyo. De stad Sendai ligt beschermd achter de heuvels. Myagi is het vlakke gebied aan zee. De infrastructuur is er op gebaseerd dat de rijst via kanalen naar de stad gebracht kan worden. Sinds die tijd is er weinig veranderd. Aardbeienteelt was populair en in lage plastic kassen werden ook andere groenten gekweekt.

Een bezoek aan Myagi prefecture, in de winter van 2012 gaf het idee om deze regio met een masterplan anders aan te pakken. Als we hier grootschalige tuinbouw naar Hollandsch model kunnen introduceren, met alle technologie en de infrastructuur, dan hebben we een tweede Wieringermeer in een rijk land gecreeerd. Dit kan dienen als basis voor tuinbouw in de rest van Azie.

Hoe krijg je zoiets gestart? Elk jaar bezoekt een Japanse delegatie onder aanvoering van de heer Kato mijn bedrijf. Kato vertegenwoordigt de horeca van Japan. In zijn kielzog komen belangrijke Japanse bedrijven mee, maar ook in Nederland wonende Japanners, met een hoge interesse in gastronomie. Deze groep heb ik voor het karretje gespannen. En het masterplan uitgelegd. Een spontane denktank is ontstaan. De jongens van Vijverberg Advies cooerdineren het actieplan.

Een belangrijke aandrijver werd dhr. Takeshi Gotoh, die ooit Huis ten Bosch in Japan heeft helpen bouwen. Deze alleskunner woont in Nederland en is geboren in Sendai. Zo is het plan om een Japanse delegatie tijdens Hortifair uit te nodigen geboren. Na een goed overleg met Chris Buijink, S.G. van het Ministerie van EL&I, is een budget verkregen en kon een delegatie onder leiding van agentschap.nl worden uitgenodigd. Het werd een delegatie van 55 bezoekers en een randgroep van nog eens 15 mensen.

Hoe leg je een Japanse groep uit wat het Nederlandse tuinbouwmodel is? Niet door in een keer naar de Wieringermeer te gaan. We zijn begonnen op bekend terrein, een relatief kleine aardbeienteler in het Westland. Daarna volgde een prive proefstation van GreenQ, waar de verbinding overheid met proefstation Bleiswijk en prive getoond werd. Een bezoek aan een paprika- en tomatenteler in het Westland maakte de dag compleet. Een diner bij Koppert Cress, verzorgd door chef Oshima en gesponsord door gemeente Westland, maakte de dag compleet. Het bezoek aan de LED kas was de afsluitende klapper.

De volgende dag was een dag om de techniek te bestuderen en een seminar te houden. De delegatie keek zijn ogen uit en voorzichtig werden er al offertes gevraagd bij diverse bouwers. Het congres was uitstekend. De ideeen en dromen werden uitgewisseld.

De belangrijkste autoriteit van Japan in Nederland deed de opening van het. De heer van Zaanen, burgemeester van Amstelveen blijkt ook de onderkeizer van Japan in Nederland te zijn, het boegbeeld voor de Japanse gemeenschap in Nederland. Zijn bezoek met de gemeente Amsterdam aan Sendai, heeft in Japan veel indruk gemaakt. Alleen was zijn delegatie niet echt Tuinbouw gedreven. Dat werd met het seminar goedgemaakt. Een afsluitend buffet met een toespraak van Chris Buijink gaf nogmaals een mooi moment om te koppelen.

De derde dag was de dag om de klapper te maken. Toen de touringcar de Wieringermeer binnenreed en men de kassencomplexen zag liggen daalde de droom in. Er werd eerst nog even doorgereden naar de Afsluitdijk om het gevoel te krijgen. Je voelde het kwartje aan alle kanten vallen. Men kon niet wachten om de kassen van binnen te zien. Frank van Kleef heeft, als perfecte gastheer, de Wieringermeer op de kaart gezet. Het waarom van grootschaligheid kwam naar voren. Ook gaf Frank zijn wereldambities aan en als men in Japan iets groots wil gaan doen, dan wil Frank meedoen! Een veel aangehaalde quote van Frank was bij rij 34 in de tomatenkas. "U ziet hier rij 34, die ziet er hetzelfde uit als rij 1900. Dus u kunt doorlopen of zullen we maar teruggaan!"

Het bezoek aan de proeftuin Zwaagdijk was ook een welkome aanvulling. De club van Johan Kos heeft ervaring met landen als China om op remote control de teelt te ondersteunen. De kassenklas is een goed voorbeeld hoe je met een kleine oppervlakte kas veel kennis kan delen. De intensieve samenwerking met de demokwekerij in het Westland maakt dit een goede potentiele partner.

Het technische bezoek werd met een bezoek aan de bloemen- en plantententoonstelling in Aalsmeer afgesloten. De afscheidsreceptie, aangeboden door gemeente Amstelveen, was een waardige afsluiting waarbij de Japanse expatgemeenschap werd gekoppeld aan de delegatie. Ook de Japanse expats hebben geen idee van het Nederlandse tuinbouwcomplex. Mogelijk een aandachtspunt voor de nabije toekomst.

Er is nog een delegatie achtergebleven die individuele bezoeken aan tuinbouwbedrijven heeft gedaan. Ook dit was zeer waardevol. De initiatiefgroep is nu afhankelijk van het gevoel in Japan. De interim Landbouwraad Robert Stunt heeft het hele programma meegemaakt en geleid en heeft een perfecte startpositie. De heer Gotoh gaat nu op bezoek in Japan om te zien hoe het loopt. Een bezoek van een Nederlandse delegatie in het vroege voorjaar is noodzakelijk. De driehoek van overheid, bedrijfsleven en onderzoek heeft hier een grote taak. Greenport Holland International kan zijn cooerdinerende functie uitstekend uitvoeren.

De taak van Koppert Cress is voorbij, wij gaan, vanwege de logistiek, in een andere Japanse provincie bouwen. We zijn blij met het goede gevoel dat er bij beide kanten heerst. En wensen de betrokkenen veel plezier en succes in de samenwerking. We gaan er nog wel eens een keertje buurten.

© Nieuwsbank    

actueel, actueel nieuws, nieuws, Actueel Nieuws 030, dagelijks nieuws, nieuws actueel,