Rij en rusttijdenwet vrachtwagenchauffeurs stress

55 procent van de chauffeurs zegt weleens te sjoemelen met tachograaf

DAMWOUDE (NB) - Uit een onderzoek, gehouden onder ruim 230 vrachtwagenchauffeurs, is gebleken dat 55 procent van de vrachtwagenchauffeurs ‘sjoemelt’ met de tachograaf. Een krappe 10 procent geeft zelfs aan vaak te 'sjoemelen'. Vrachtwagenchauffeurs geven aan dat het naleven van de rij- en rusttijden hen een hoop stress oplevert. De hele dag is men bezig te rekenen hoe laat men moet vertrekken en hoe laat men dan op de plaats van bestemming is. Men geeft aan dat het "veel te gecompliceerd is en dat het veel makkelijker en vooral duidelijker moet."

Al langer is er binnen de transportbranche onenigheid over het wel of niet frauderen met de tachograaf. Uit controles van de Verkeerspolitie en de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) in de maand juli bleek dat 30 procent van de gecontroleerde chauffeurs gefraudeerd zou hebben.

Recentelijk concludeerde de BOVAG dat veel ongevallen met vrachtwagens mogelijk veroorzaakt worden door fraude met de digitale tachograaf en dan met name door een magneet te gebruiken.  Deze magneet wordt op de versnellingsbak van de vrachtwagen geplaatst. Deze magneet zou, naast de tachograaf, ook andere veiligheidsapparatuur in de vrachtwagen beïnvloeden.

Transport en Logistiek Nederland(TLN) was het met deze stelling niet eens, hoewel TLN elke vorm van manipulatie verwerpt en voor strenge handhaving is, betwisten zij dat een derde van de vrachtwagenchauffeurs fraudeert met de tachograaf.

Wie heeft gelijk?

Transport Online vond het tijd om de beroepsgroep zelf eens aan het woord te laten en liet een onderzoek uitvoeren onder ruim 230 vrachtwagenchauffeurs. Middels het Onderzoekspanel Transport werden 233 vrachtwagenchauffeurs een aantal vragen voorgelegd.

Van de 233 vrachtwagenchauffeurs had 75 procent een digitale tachograaf in de vrachtwagen en 25 procent reed nog met een analoge tachograaf. 45,1 procent zegt nooit te sjoemelen met de tachograaf maar 45,1 procent zegt soms te sjoemelen. Bijna 10 procent zegt heel vaak te sjoemelen met de tachograaf.

10,7 procent van de ondervraagden geeft aan weleens een magneet te gebruiken om de digitale tachograaf te manipuleren. Ruim 2 procent daarvan zegt dit heel vaak te doen.

Onder druk van werkgever?

Op de vraag of de werkgever van de chauffeur weleens vraagt om de rij- en rusttijden te overtreden antwoord ruim 53 procent dat dit weleens gebeurd, bij een krappe 7 procent gebeurt dit zelfs vaak. Zo’n 12 procent van de ondervraagden voelt zich onder druk gezet door de werkgever om de rij- en rusttijden al dan niet na te leven. Zo’n 23 procent voelt zich soms onder druk gezet.

Op de vraag wat een vrachtwagenchauffeur doet als hij door zijn werkgever gevraagd wordt door te rijden terwijl zijn rij- en rusttijd(of diensttijd) er al op zit zegt maar liefst 66,5 procent dat hij door zal rijden. Slechts 33,5 procent zegt dit te zullen weigeren.

Bijna weekend

Nog een irritatiepunt van de rij- en rusttijden zijn die laatste uurtjes aan het eind van de week. De chauffeur heeft er een week rijtijd(of diensttijd) opzitten en wil graag naar huis. Maar door oponthoud onderweg zit hij net aan zijn rijtijd/diensttijd wat doet de chauffeur? 33,9 procent zegt toch door naar huis te rijden. Een krappe 23 procent zegt te stoppen en de volgende dag naar huis te rijden en ruim 43 procent zegt dat van de situatie af te laten hangen en de ene keer naar huis te rijden en een andere keer te wachten tot de volgende dag.

Rij- en rusttijden wet grote ergernis voor vrachtwagenchauffeur Uit twee algemene vragen over de rij- en rusttijdenwet blijkt hoezeer chauffeurs zich ergeren aan de rij- en rusttijdenwet. Slechts een enkeling vindt het goed geregeld.

Enkele reacties die het Onderzoekspanel Transport aangaf waren dat de rij- en rusttijdenwet hen de hele dag bezighoud. De hele dag is men bezig te rekenen hoe laat men moet vertrekken en hoe laat men dan op de plaats van bestemming is. Men geeft aan dat het “veel te gecompliceerd is en dat het veel makkelijker en vooral duidelijker moet”. Daarnaast vindt men ook dat de controlerende instanties “flexibeler moeten worden en niet moeten zeuren over 10 of 15 minuutjes overschrijding”.  Volgens sommigen is het vak van chauffeur het enige beroep waarin zo gecontroleerd wordt.

Uit de vele reacties blijkt dat de rij- en rusttijdenwet zijn doel voorbij streeft en in plaats van dat het de chauffeur rust geeft het juist een hoop stress oplevert. Het wordt zelfs omschreven als: “er moet iets gebeuren het vak van chauffeur is inmiddels niet leuk en zeker geen vrij beroep meer!”

Meer ruimte

Als het panel wordt voorgelegd wat zij dan veranderd zouden willen zien aan de rij- en rusttijden zijn de vele antwoorden veelal hetzelfde. Men wil vooral meer ruimte voor onverwachte situaties. Te denken valt aan bijvoorbeeld onvoorzien oponthoud onderweg zoals files of ongevallen. Ook wordt aangegeven dat er meer parkeerplaatsen moeten komen zodat men makkelijk kan uitwijken indien men aan de rij- of diensttijd zit. Ook vindt men dat er een einde moet komen aan de controle over 28 dagen, men vindt het onredelijk dat men vier weken na een ‘overtreding’ nog bekeurd wordt, mogelijk voor een situatie waar men weinig invloed op heeft gehad.

Conclusie

Conclusie is dat ernstige fraude met de tachograaf uiteraard nooit geaccepteerd dient te worden. Dit leidt tot onveilige verkeerssituaties  en concurrentievervalsing. Maar  wat betreft de vrachtwagenchauffeurs moet de rij- en rusttijdenwet nog eens grondig bekeken worden en dient deze op Europees niveau beter uitgevoerd te worden. Controlerende instanties zouden wat meer begrip moeten hebben voor de lichtere overtredingen van de rij- en rusttijden wet. Maar ook voor de brancheorganisaties en vakbonden ligt een taak weggelegd in de vorm van informatieverstrekking en het omgaan met de rij- en rusttijdenwet in de praktijk.

Het onderzoek is uitgevoerd door Marktonderzoek Transport(www.marktonderzoektransport.nl) in opdracht van Transport Online(www.transport-online.nl).

Het gehele rapport is te downloaden op http://www.marktonderzoektransport.nl/peilingen/docs/peiling-aug2012-fraude-tach.pdf