Zuurder slijm vermindert afweer bij taaislijmziekte

De verminderde afweer bij taaislijmziekte wordt veroorzaakt door een lagere pH-waarde van het laagje vloeistof op het oppervlak van de luchtwegen. Het slijm is dus zuurder dan normaal. Dat concluderen life science onderzoekers van de Universiteit van Iowa (VS) en de Universiteit Utrecht in het tijdschrift Nature. Het verhogen van de pH zou een aangrijpingspunt kunnen zijn om taaislijmziekte (in een vroeg stadium) te behandelen.

Taaislijmziekte is een erfelijke levensverkortende ziekte waarbij slijm, dat op diverse plaatsen in het lichaam wordt afgescheiden, abnormaal taai is. Ook is de afweer tegen bacteriën verstoord, wat leidt tot hardnekkige infecties, met ziekte of zelfs de dood tot gevolg. Taaislijmziekte wordt veroorzaakt door een genetische afwijking. Tot nu toe was echter onduidelijk hoe deze afwijking de afweer in de longen verlaagt.

Afweerstoffen in luchtwegen

De onderzoekers ontdekten dat het slijm van pasgeboren varkens met taaislijmziekte zuurder is dan normaal. Het blijkt dat bij die lagere pH de afweerstoffen in het slijm minder goed werken en de bacteriën niet meer worden gedood. “Verschillende afweerstoffen in de long vervullen een belangrijke rol als eerste barrière tegen longinfecties. Er is nog maar weinig bekend over wat die afweermoleculen precies doen als een bacterie op het longoppervlak landt”, legt Henk Haagsman, hoogleraar Moleculaire afweer aan de Universiteit Utrecht, uit. “Uit ons onderzoek blijkt dat de antibacteriële activiteit van longslijm afhankelijk is van de zuurgraad. Wat we graag nog willen onderzoeken, is hoe de pH de gezamenlijke activiteit van de individuele afweermoleculen beïnvloedt.”

Eenvoudige therapie?

De onderzoeksresultaten vormen wellicht een eenvoudig aangrijpingspunt voor het behandelen van taaislijmziekte. “Denk bijvoorbeeld aan het inhaleren van een vernevelde oplossing die de pH van het slijm verhoogt”, zegt Haagsman. “Wel moet eerst blijken of een dergelijke behandeling werkt bij volwassenen bij wie de ziekte al ver gevorderd is. Het is goed mogelijk dat de therapie het best of zelfs alleen maar werkt in het beginstadium van de ziekte. In dat geval zou je iemand met erfelijke aanleg voor taaislijmziekte misschien in een vroeg stadium kunnen behandelen.”

Dit onderzoek valt onder het thema Public Health – One Health van Utrecht Life Sciences.

Meer informatie
Roy Keeris, persvoorlichter Universiteit Utrecht, (030) 253 2411, r.b.keeris@uu.nl.
Perscommunicatie Universiteit Utrecht, (030) 253 3550, perscommunicatie@uu.nl.