Begeleiden kwetsbare jongeren naar zelfstandigheid

Internationale voorbeelden doorlopende zorg voor kwetsbare jongeren

Het begeleiden van kwetsbare jongeren naar zelfstandigheid als ze volwassen zijn, is - net als in Nederland - in landen om ons heen een zoektocht. Landen kiezen bij de begeleiding van deze jongeren voor verschillende oplossingen. De effecten van deze aanpakken zijn nog niet goed in beeld. Om van elkaar te kunnen leren, heeft het Nederlands Jeugdinstituut voorbeelden verzameld uit landen om ons heen. De voorbeelden zijn verzameld in de quickscan "Kwetsbaar, 18 jaar en dan?".

Aandacht voor alle leefdomeinen
In buitenlandse wetgeving valt op, dat de focus vaak op alle leefdomeinen ligt van de jongeren en niet alleen op de zorg. Het doel is dan om jongeren zo optimaal mogelijk te begeleiden naar een volwassen leven zonder ondersteuning. Daarom is ondersteuning ook belangrijk op domeinen die het mogelijk moeten maken om een zelfstandig leven te kunnen leiden, zoals onderwijs en opleiding, toegang tot de arbeidsmarkt en huisvesting.

Samenhang in wetgeving sociaal domein
De wetgeving in het sociaal domein voor deze levensfase kent in Engeland, Denemarken, Zweden en Duitsland een goede samenhang. Ook zijn er vaak concrete wettelijke bepalingen om de overgang naar meerderjarigheid voor kwetsbare groepen jongeren te regelen. Dit helpt gemeenten en uitvoerend professionals uit verschillende domeinen om vanuit dezelfde doelstelling samen te werken, informatie uit te wisselen en ondersteuning voor jongeren tussen 16 en 27 jaar ononderbroken te organiseren.

Op tijd beginnen
Uit de quickscan komt naar voren dat het nodig is om op tijd te beginnen met de voorbereiding op de overgang na het achttiende levensjaar. Dit is soms zelfs een wettelijke verplichting van de gemeente. In Engeland bijvoorbeeld is dit het pathway plan (Toekomstplan), waarmee de gemeente al moet beginnen als de jongere zestien is. De jongere heeft hier zelf ook een belangrijke stem in.

Aanpak 16-27
In Nederland is er behoefte om de doorlopende ondersteuning aan kwetsbare jongeren beter te organiseren. Deze problematiek staat bij veel gemeenten bekend als 18-/18+. De VNG, het Nederlands Jeugdinstituut, Divosa en Movisie hebben de handen ineen geslagen om kennis te verzamelen en te verspreiden op dit thema. Om zo beleidsmakers en uitvoerders in het sociaal domein te ondersteunen bij het realiseren van doorlopende ondersteuning voor kwetsbare jongeren. De instituten werken samen onder de naam: Aanpak 16-27. Meer informatie: http://www.16-27.nl.