Albert Heijn en Sinterklaas journaal te vervolgen wegens ‘Zwarte Piet’

OM: ook als alle leden van een groep Zwarte Piet beledigend vinden, is er nog geen groepsbelediging

Amsterdam, 6 juli 2016 - Bedrijven en instanties die Zwarte Piet in ere houden, worden niet strafrechtelijk vervolgd. Dat heeft het openbaar ministerie (OM) Jerry Afriyie van de Stichting Nederland wordt beter laten weten in reactie op de aangiften wegens discriminatie en groepsbelediging die hij en meer dan 800 personen op 1 juli vorig jaar deden. Afriyie en de Stichting vragen nu het gerechtshof Amsterdam de beslissing van het OM terug te draaien en een bevel tot vervolging af te geven.

De aangiften van vorig jaar richtten zich onder meer tegen de organisatie van de nationale Sinterklaasintocht 2014 in Gouda, het Sinterklaasjournaal (NPO) en winkelbedrijven als de Bijenkorf, Hema, Albert Heijn en Blokker, die Zwarte Piet als winkelversiering gebruiken.

Het OM vindt dat deze instanties en bedrijven zich niet schuldig maken aan groepsbelediging omdat geen ‘negatieve beeldvorming ten aanzien van de groep plaatsvindt.’ Niet kan volgens het OM al van belediging worden gesproken, wanneer ‘(nagenoeg) allen die tot een bepaalde groep behoren een uiting als beledigend [...] ervaren’. Verder vindt het OM dat de instanties en bedrijven niet opzettelijk handelen. omdat niet kan worden gezegd dat ‘de gemiddelde redelijk ontwikkelde persoon moet weten dat met Zwarte Piet onmiskenbaar negatieve conclusies worden getrokken over mensen met een donkere huidskleur.’

Stichting Nederland wordt beter kan zich niet vinden in de beslissing van het OM. Woordvoerder Jerry Afriyie:

‘Na inmiddels jarenlange discussie kan niet meer worden volgehouden dat het uiten van Zwarte Piet nog onbewust gebeurt. Inmiddels is ook algemeen bekend dat veel mensen in Nederland Zwarte Piet als een karikatuur zien die kwetsend is voor een bepaalde groep. In het bijzonder natuurlijk de mensen van kleur, die deze groep vormen. We hebben juist aangifte gedaan tegen instanties en bedrijven die de toon zetten bij het in stand houden van Zwarte Piet.’

Advocaat Willem Jebbink heeft namens de Stichting en Afriyie een zogeheten artikel 12 Sv-klacht bij het gerechtshof Amsterdam ingediend. Daarin betoogt Jebbink dat Nederland als ondertekenaar van het Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van rassendiscriminatie dit soort uitingen van discriminatie moet vervolgen. Het VN-comité inzake de uitbanning racisme en discriminatie oordeelde in augustus 2015 over Zwarte Piet dat diepgewortelde tradities ‘discriminatory practices and stereotypes’ niet rechtvaardigen. Ook wijst Jebbink in de klacht op allerlei actuele internationale ontwikkelingen over de uitbanning van ‘blackface.’ Zo maakte de Metropolitan Opera in New York in augustus 2015 bekend voor Otello geen zwartgeschminkte zangers meer te gebruiken.

Jerry Afriyie:

‘Er liggen meer dan 800 aangiften. We verwachten dat het gerechtshof zal inzien dat het besluit van het OM geen recht doet aan de strijd die al jaren door velen wordt geleverd. Die strijd is pas voltooid als het Sinterklaasfeest een feest voor alle Nederlanders is geworden.’

De gehele onderbouwing van de beslissing van het OM is hier te lezen: Formele beslissing het OM op aangiften