Waarom Opstelten niet zwijgt over Demmink

ANN - Al jaren wordt voormalig secretaris-generaal van Justitie Joris Dimmink door advocaten, journalisten, politici en oud-politiemensen in verband gebracht met pedofilie. Wat de afgelopen tijd opvalt is de houding van minister van Justitie Ivo Opstelten. Waar het de uitvoerende macht normaal gesproken past om geen commentaar op een zaak te geven zolang die nog onder de rechter is, verschijnt de minister aan de lopende band in het nieuws met commentaar. Advocaat Bernard Tomlow geeft in De Volkskrant een analyse van dit gedrag.

Ontkenning vormt bij het commentaar van de minister de rode draad. Er zou niets aan de hand zijn, en hij zou niets weten van een strafrechtelijk onderzoek of pogingen daartoe. Er zijn voor deze opstelling twee verklaringen denkbaar.

Er is al eerder gesuggereerd dat Opstelten en Demmink corpsvriendjes waren. Daarom zou Opstelten Demmink de hand boven het hoofd houden. En het valt inderdaad op dat Opstelten keer op keer poogt om Demmink buiten schot te houden. Op 17 april werd de commandant van het observatieteam van de CRI, Boersma, door de rechter gehoord. Hij verklaart dat in het Rolodex-onderzoek niet alleen Demmink, maar nog drie andere zwaargewichten van politie en justitie op verdenking van zedendelicten geobserveerd werden. Het onderzoek werd echter van hogerhand geblokkeerd. Kort na het afleggen van die verklaring vraagt Opstelten het college van procureurs-generaal om uitleg over de verklaring van Boersma. Ook verklaart hij achter zijn uitspraak in de Tweede Kamer te blijven staan dat Demmink op geen enkele wijze in het Rolodex-onderzoek naar voren is gekomen.

Opstelten houdt Demmink de hand boven het hoofd, maar het is de vraag of een oude vriendschap van het corps daarvoor afdoende verklaring is.

Een andere verklaring kan worden gevonden bij de zestiende-eeuwse historicus en filosoof Machiavelli. In zijn boek De Heerser (Il Principe) legt hij uit dat de vorst tot taak heeft zorg te dragen voor het overleven van de staat. Daartoe zijn volgens de raison d'état alle middelen geoorloofd. Een leeuw die een antilope doodt, doet dat vanuit zijn rol in de voedselketen: om te overleven. Machiavelli analyseert dat waar de staat in gevaar is, haar vertegenwoordigers moeten handelen als een leeuw, indien nodig zelfs liegen en bedriegen.

En de staat is in gevaar, zo redeneert Opstelten. Wanneer Demmink zich, in zijn hoedanigheid van hoogste functionaris van Justitie, schuldig zou hebben gemaakt aan de zedendelicten waarvan hij wordt verdacht, dan brengt alleen al dat feit een enorme schade toe aan de rechtsstaat. Dan blijken de staat en zijn vertegenwoordigers, niet in de laatste plaats de minister van Justitie, corrupt of althans niet te functioneren. De geloofwaardigheid van de staat komt daarmee ter discussie en dat moet worden voorkomen.

Bart Oldenhof - ANN