Europese samenwerking voor bedreigd religieus erfgoed

Museum Catharijneconvent organiseert op 4 en 5 november het seminar ‘Movable Religious Heritage’. Dit seminar vormt de start van een Europese samenwerking op het gebied van erfgoed in kerken en kloosters. In Europa sluiten elk jaar honderden kerken en kloosters noodgedwongen hun deuren. Tijdens het seminar zal worden gesproken over de bedreigingen die afkomen op het Europese erfgoed en de kerkinterieurs. Museum Catharijneconvent zet haar kennis al langer actief in voor het Nederlands religieus erfgoed dat in kerken en kloosters wordt bewaard en gebruikt. Het museum neemt nu het initiatief voor internationale samenwerking op dit gebied. Het seminar wordt georganiseerd in samenwerking met de Europese netwerkorganisatie Future for Religious Heritage (FRH) en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en zal worden geopend door de burgemeester van Utrecht Aleid Wolfsen.

Bedreigd erfgoed in Europa

Steeds meer kerken en kloosters in heel Europa moeten noodgedwongen hun deuren sluiten. Dit komt enerzijds door de toenemende secularisatie, anderzijds door de trek van het platteland naar de stad. Dit heeft grote gevolgen voor de geloofsgemeenschappen en hun gebouwen. Hoe moeten we omgaan met dit religieus erfgoed? Wat gebeurt er met religieuze kunstvoorwerpen en kerkinterieurs? Welke initiatieven en hulpmiddelen worden er geboden en welke wettelijke maatregelen zijn er? Allemaal vragen die tijdens het tweedaagse seminar aan de orde zullen komen. Deelnemers uit meer dan vijftien Europese landen zullen aanwezig zijn. Europese samenwerking is van belang om de initiatieven kracht bij te zetten en het religieus erfgoed ook in Europa onder de aandacht te brengen. Er zal daarom een statement over het belang van het religieus erfgoed worden aangeboden aan een lid van het Europees parlement.

Programma Utrecht en Amsterdam

Het seminar start op 4 november in Museum Catharijneconvent. Naast werkgroepen en paneldiscussies, zullen er sprekers zijn die maar liefst elf nationaliteiten vertegenwoordigen. De tweede dag vindt plaats op 5 november in Amsterdam. Hier zal een aantal locaties worden bezocht, waaronder de Portugese Synagoge en Museum Ons’ Lieve Heer op Solder. Ook zullen deelnemers de culturele waarde van een kerkinterieur bepalen. Dit wordt gedaan aan de hand van de Handreiking Roerend Religieus Erfgoed, een praktisch hulpmiddel dat Museum Catharijneconvent met kerkelijke partners en erfgoedinstellingen in 2011 ontwikkelde.

Afdeling Erfgoed voor Kerken en Kloosters

Museum Catharijneconvent zal zich na het seminar actief blijven inzetten om het belangrijke erfgoed op de Europese (politieke) agenda te krijgen en te houden.

Het museum is binnen het geheel van Nederlandse musea aangewezen als een van zes wetenschappelijke kenniscentra, die ieder een centrale rol spelen binnen hun specifieke aandachtsgebied. Het museum deelt zijn kennis nu om kerkelijke eigenaren die met kerk- en kloostersluitingen worden geconfronteerd te ondersteunen bij het bepalen van de culturele waarde van de religieuze objecten en het vinden van nieuwe bestemmingen. De verwachting is dat op korte termijn ten minste 150.000 voorwerpen afgestoten moeten worden, in Nederland alleen al. Voor een groot deel van deze voorwerpen moet een andere bestemming worden gezocht.