Het Spoorwegmuseum komt op stoom

Op 20 september 1839, dit jaar exact 174 jaar geleden, trokken de stoomlocomotieven De Arend en De Snelheid de eerste trein in Nederland. Om dit feit te vieren organiseert Het Spoorwegmuseum jaarlijks het evenement Stoom! Op zaterdag 21 en zondag 22 september komt van alles op stoom in Het Spoorwegmuseum in Utrecht: walsen, trekkers, een zaagmachine, een stoomfiets en zelfs een stoomauto. Natuurlijk wordt de Arend, een replica van de eerste Nederlandse stoomlocomotief, onder stoom gebracht.

Stoom Het principe van stoom is al sinds de Oudheid bekend, maar pas in de 18e eeuw wordt de eerste bruikbare stoommachine ontworpen. De uitvinding is een enorm succes en al snel worden stoommachines grootschalig toegepast in de industrie. In 1804 wordt het idee van stoom en rails gecombineerd en is de eerste functionerende stoomlocomotief een feit. Met een vaartje van 13 kilometer per uur vervoert deze Penn-y-Darren kolen en ijzer uit de gelijknamige ijzermijn in Wales. Het duurt dan nog tot 1825 totdat de Locomotion van George Stephenson de eerste personentrein trekt tussen de Engelse plaatsjes Darlington en Stockton. Nederland kan niet achterblijven en in 1839 vertrekt vanaf station Eenhonderd Roe aan de rand van Amsterdam de eerste Nederlandse stoomtrein naar Haarlem. Het verhaal van de uitvinding van de stoommachine tot de eerste stoomtrein in Nederland kunnen bezoekers beleven in de Grote Ontdekking, een van de vijf attracties van Het Spoorwegmuseum. Op 21 en 22 september staat tijdens Stoom! een weekend lang het hele museum in het teken van stoom.

Programma Dit jaar is een groot aantal bijzondere stoommachines te bewonderen: stoomwalsen, stoomtrekkers, een kraantractor en een fiets op stoom. Een stoomzaagmachine demonstreert het doorzagen van een boomstam. Bijzonder is de Stanley Steamer, een Amerikaanse stoomauto uit 1919. Tussen 1898 en 1925 werden circa 12.000 van dergelijke auto’s gebouwd. De stoomketel onder motorkap wordt gestookt met petroleum. Nadeel van de stoomauto is dat het een half uur duurt voordat de ketel warm genoeg is om te kunnen rijden, maar gelukkig hebben ze in Het Spoorwegmuseum alle tijd. Een ander topstuk van Stoom! is de Fowler Showman Roadloco. Deze stoommachines zorgden begin 20e eeuw voor de aandrijving van kermisattracties en trokken de kermiswagens door het land. Verder rijden er verschillende modelbanen op stoom, buiten trekt een stoomtreintje de Jumbo Express. De EduTRAINers van het museum demonstreren met een speciale stoomkar de werking van stoom.

Stoom! 21 en 22 september 2013
Het Spoorwegmuseum Maliebaanstation 3581 XW Utrecht
Open: 10 - 17 uur