Nieuwe operatie spaart baarmoeder

Een kijkoperatie bij vrouwen met baarmoederhalskanker spaart de baarmoeder en behoudt de vruchtbaarheid. Het UMC Utrecht is een van de twee Nederlandse centra die de ingreep uitvoert. "We hopen dat deze ingreep meer bekendheid zal krijgen." 

Baarmoederhalskanker is gelukkig vaak goed te behandelen via een operatie, maar daarna kunnen vrouwen meestal geen kinderen meer krijgen. Een baarmoedersparende operatie biedt uitkomst. Oncologisch chirurgen verwijderen hierbij de tumor en de baarmoederhals, maar laten baarmoeder intact. Ze voeren de ingreep minimaal invasief (via een kijkoperatie) en via de vagina uit. De baarmoedersparende operatie kan ook via een gewone buikoperatie, maar vrouwen worden daardoor meestal toch nog onvruchtbaar. Jaarlijks krijgen ongeveer honderd jonge vrouwen met een kinderwens baarmoederhals-kanker. 

Gynaecoloog Jonas van de Lande onderzocht hoe goed de nieuwe aanpak werkt. Hij volgde 67 patienten met baarmoederhalskanker die tussen 2000 en 2008 de baarmoedersparende operatie ondergingen. De vrouwen hadden aangegeven misschien nog kinderen te willen. Patienten komen in aanmerking voor de operatie als de tumor niet groter is dan twee centimeter en nog niet uitgezaaid is. De patienten zijn geopereerd in het UMC Utrecht of in het UMC St Radboud. 

Veilig en effectief 
De nieuwe operatie blijkt veilig en effectief. In vijf jaar na de operatie werden 31 vrouwen zwanger en kwamen 20 gezonde baby's ter wereld. Bij slechts drie vrouwen keerde de kanker terug, dat is vergelijkbaar met andere operaties. Geen enkele vrouw overleed aan de ziekte. 

Oncologisch gynaecoloog prof. dr. Rene Verheijen van het UMC Utrecht begeleidde het promotieonderzoek van Van de Lande. Verheijen voerde de nieuwe operatie als een van de eersten in Nederland uit. "De ingreep is natuurlijk voorbehouden aan patienten met baarmoederhalskanker en een kinderwens, 

maar voor die kleine groep is het een belangrijke vernieuwing", reageert Verheijen. "Omdat nu nog slechts twee centra deze operatie uitvoeren, opereren we in het UMC Utrecht patienten uit heel Nederland. We hopen dat deze ingreep meer bekendheid zal krijgen." 

Behandeling op maat 
Het UMC Utrecht Cancer Center geeft alle patienten met baarmoederhalskanker, niet alleen degenen met een kinderwens, een op maat gesneden behandeling. Die begint met een onderzoek naar mogelijke tumoruitzaaiingen in de lymfklieren. Deze zogenaamde `poortwachterklierprocedure' is gebruikelijk bij borstkanker, maar het UMC Utrecht Cancer Center doet het als enige centrum bij baarmoederhalskanker. Afhankelijk van de ernst van de kanker, stellen artsen dan een behandelplan op. 

Het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis (AVL) en het UMC Utrecht richten samen een nieuw oncologisch centrum op met een nieuwe locatie in Utrecht. Het UMC Utrecht draagt op gynaecologisch terrein bij met deze nieuwe en minimaal invasieve behandelingen. 

Gynaecoloog Jonas van de Lande promoveert op 19 februari aan het UMC Utrecht. Hij werkt in het Kennemer Gasthuis in Haarlem. 

© Nieuwsbank