Amsterdam heeft kansen voor meer banen

It's the economy, stupid! Met deze slogan versloeg Bill Clinton in 1992 de zittende Amerikaanse president George Bush, die president was in recessietijd. Afgelopen maandag 20 januari werd Barack Obama beedigd voor een nieuwe termijn als president van de Verenigde Staten. Zijn grootste uitdaging in de eerste vier jaar was het bestrijden van werkloosheid. De prestaties van een Amerikaanse president worden standaard afgemeten aan de stand van de economie en het percentage Amerikanen dat geen baan kan vinden. Dat hoort niet in the land of opportunity. Barack Obama had lang te maken met een stijgende werkloosheid, en in peilingen leek hij het af te kunnen gaan leggen tegen een Republikeinse tegenkandidaat. Mitt Romney bleef erop hameren dat onder Obama meer dan 8% van de Amerikanen geen baan kon vinden. Uiteindelijk creeerde Amerika weer banen, en kwam Obama op de verkiezingsdag uit op 7,9% werkloosheid. Hij kreeg four more years. 

De economische crisis heeft ondertussen ook Nederland en Amsterdam getroffen. Mensen hebben minder geld te besteden, huizenprijzen dalen en het aantal Amsterdammers zonder baan neem toe. Het percentage werklozen in de stad bleef lang relatief laag, maar loopt rap op en ligt inmiddels ook hier boven de 8 procent. De laatste decennia kwam het niet voor dat zoveel Amsterdammers geen kans op werk hebben. 

Hoe lang de crisis nog aanhoudt is onduidelijk. Voorspellingen van economen lopen uiteen van een tot wel tien jaar. Hoe kan Amsterdam weer uit de crisis komen? Wat D66 betreft staan het vergroten van de kansen op banen in de regio Amsterdam centraal. Maar politici creeren geen banen, dat doenondernemers! Wel kan de politiek zorgen voor goede omstandigheden en randvoorwaarden voor een bloeiende economie. Dan neemt de vraag naar werk toe en komen er meer kansen voor banen. En door te investeren in onderwijs en opleiding kan de politiek zorgen voor voldoende en goed gekwalificeerde arbeidskrachten. 

Wat kan de gemeente daar concreet aan bijdragen? 
D66 deed de afgelopen jaren verschillende voorstellen: 
1. meer (internationale) bedrijven naar Amsterdam 
2. verbeteren van aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt (vraaggericht opleiden) 
3. ruimte geven aan ondernemers 
4. de kansen op de arbeidsmarkt van Amsterdammers zonder baan vergroten 
5. meer toeristen aantrekken 
6. banden aanhalen met stedelijke economische regio's in opkomende economieen 

Meer (internationale) bedrijven naar Amsterdam 
Amsterdam moet de ultieme internationale vestigingsplek zijn en zo rol spelen van gateway voor Nederland en Europa. Het gaat in de eerste plaats om bedrijven binnenhalen, maar vooral ook om talenten te binden. Werknemers volgen niet langer bedrijven, maar bedrijven volgen juist het talent. D66 deed verschillende voorstellen om Amsterdam aantrekkelijker te maken voor (internationaal) talent. Het belangrijkste daarvan het voorstel voor het Amsterdam House. Dit moet een centrale plek worden voor ontmoeting en zaken doen, voor een borrel en voor evenementen gericht op de internationale gemeenschap. 

In Amsterdam verblijven zo'n 90.000 expats, veelal jonge internationale kenniswerkers (`freemovers'), en steeds minder `klassieke' expats voor wie alles door hun bedrijf wordt geregeld. Freemovers zijn op zoek naar een plek om hun talenten waar te kunnen maken. Hun aanwezigheid heeft weer een aanzuigende werking op bedrijven die dan naar Amsterdam komen. Ook beginnen zij vaak zelf nieuwe bedrijfjes. Dit vergroot het draagvlak in de stad voor grootstedelijke voorzieningen. Banen, bedrijvigheid en levendigheid: drie pijlers voor een bloeiende stad, waar iedereen van profiteert. 

Daarnaast deed D66 ook concrete voorstellen om bijvoorbeeld meer te doen in de internationale strijd tussen steden om hoofdkantoren van bedrijven aan te trekken. 

Verbeteren van aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt (vraaggericht opleiden) 
Nieuw talent, nieuwe bedrijven en meer toeristen aantrekken is essentieel, maar niet voldoende. Ook is het van groot belang om Amsterdamse jongeren goed klaar te stomen voor de arbeidsmarkt. Zij zijn na het behalen van een diploma lang niet altijd klaar voor de arbeidsmarkt. Het kan zijn dat in hun vakgebied niet genoeg vacatures zijn of dat wat ze geleerd hebben op school niet is wat er op de werkvloer behoefte aan is. Een ander probleem is dat ze misschien niet de sociale vaardigheden hebben die nodig zijn op de werkvloer, zoals samenwerken of simpelweg iedere dag op tijd komen. 

Om deze knelpunten weg te nemen heeft D66 verschillende voorstellen gedaan. Allereerst om te investeren in kennisuitwisseling tussen opleidingsinstituten en het bedrijfsleven. Daarbij kan worden gedacht aan stages voor docenten bij bedrijven om up-to-date te blijven bij de werkzaamheden en werkprocessen. Daarnaast moet er meer worden geinvesteerd in colleges, zoals het Haven College, het Schiphol College of het College Hotel. Daar leren jongeren hun vak `op locatie', in de praktijk, en krijgen zij naast vakinhoud ook sociale vaardigheden aangeleerd die ze later nodig hebben op de werkvloer. 

Ruimte geven aan ondernemers 
"The Netherlands is a very cheap place to live, as the shops are always shut." Nederland heeft lange tijd de gewoonte gehad de strengste beperkingen van Europa te stellen aan de openingstijden van winkels en horeca. En dat gold ook voor Amsterdam. D66 werkt al langer aan het bieden van meer ruimte voor ondernemerschap, zowel overdag als in de nacht. In 2010 lanceerde D66 het voorstel om de openingstijden van horeca in Amsterdam vrij te geven. In reactie op dit voorstel kwam burgemeester Van der Laan met het voorstel clubs in het centrum van Amsterdam twaalf maal per jaar vrije openingstijden te geven, en tien 24-uursvergunningen toe te wijzen aan locaties buiten het centrum. De ruimere openingstijden betekenen meer ruimte voor Amsterdam als uitgaansstad, en meer banen in de horeca. 

D66 nam, samen met GroenLinks en de VVD, ook het initiatief om's nachts ruimte te geven aan winkels en dienstverlening. Ook hier kwam het college D66 deels tegemoet: in Amsterdam Zuid mogen nachtwinkels nu meedoen aan een pilot met vrije openingstijden. 

De kansen op de arbeidsmarkt van Amsterdammers zonder baan vergroten Vroeger kwamen bedrijven naar een plek en volgden de mensen. Tegenwoordig komen bedrijven naar plekken waar ze de skills vinden die het bedrijf nodig heeft. Amsterdammers die hun baan verliezen moeten daarom in staat worden gesteld in zichzelf te investeren, zodat ze nieuwe vaardigheden kunnen leren die de kansen op de arbeidsmarkt vergroten. Op initiatief van D66 gaat de gemeentelijke kredietbank studiebeurzen verstrekken aan uitkeringsgerechtigden. Zo wordt Amsterdam aantrekkelijker voor bedrijven die zoeken naar geschoold personeel, en krijgen Amsterdammers zonder baan meer kansen. 

Meer toeristen aantrekken 
Toerisme is een grote bron van inkomsten voor de stad. In 2012 kwam de helft van de omzet van de horeca en van retail door uitgaven die toeristen deden. Dit blijkt uit cijfers van Amsterdam City, de organisatie van bedrijven en ondernemersverenigingen in de binnenstad. Zij stellen: "wie veel toeristen weet te trekken, doet het gegarandeerd beter." [1] Het toerisme is goed voor ruim 50.000 banen, vooral voor laagopgeleiden, niet alleen in de toeristenbranche, maar ook voor winkels, musea en uitgaansgelegenheden. D66 ziet het belang van het trekken van voldoende toeristen ook en deed hiertoe verschillende voorstellen. Bijvoorbeeld om minimaal 10% van de 24 miljoen aan toeristenbelasting die de gemeente ontvangt te besteden aan de promotie van de toeristische sector, maar bijvoorbeeld ook door in te zetten op het aantrekken van nieuwe groepen toeristen uit China. 

De groeiende Chinese middenklasse levert steeds meer toeristen die ook naar Europa komen. In tegenstelling tot Parijs en Berlijn deed Amsterdam echter niets om de stad in het oosten te promoten of informatie in de Chinese taal te verschaffen. Zo dreigde een grote nieuwe markt aan Amsterdam voorbij te gaan. D66 pleitte voor meer inzet om de stad onder chinezen te promoten en om basale dienstverlening als foldertjes in het Chinees en een fatsoenlijke toeristenwebsite in die taal. Het college heeft toegezegd om meer te gaan doen om Chinese toeristen aan te trekken. 

Banden aanhalen met stedelijke economische regio's in opkomende economieen 
In de wereldeconomie spelen steden en metropoolregio's een steeds grotere rol. In Europa zijn nu nog meer dan twintig sterke economische stadsregio's, maar in de toekomst zullen dat er naar verwachting vijf `a zes zijn. D66 wil dat Amsterdam daar bij zit. De economieen van die zogenaamdeBRIC-landen (Brazilie, Rusland, India China) groeien explosief. Over een aantal decennia zullen ze tot de economische grootmachten behoren. Om van deze ontwikkeling te profiteren heeft D66 voorgesteld dat Amsterdam banden aangaat met steden in deze landen en bestaande banden intensiveert. Het is met name in de steden van deze landen waar die enorme groei plaatsvindt. 

Naast het aanhalen van de banden met steden in de BRIC-landen wordt er wat D66 betreft ook gekeken naar steden in landen als Mexico en Zuid Korea. Dat zijn landen die na de BRIC-landen in potentie wereldwijde economische grootmachten worden. D66 pleit voor meer economische samenwerking tussen steden en meer uitwisselingen tussen universiteiten en andere kennisinstellingen. 

Jan Paternotte en Sebastiaan Capel 

Fractievoorzitter en woordvoerder Economische Zaken D66 Amsterdam 

© Nieuwsbank