Anna Mikhailova winnares compositieconcours

AMSTERDAM (NB) - De jonge en veelbelovende Russische componiste Anna Mikhailova (1984) won het 2e Geelvinck Square Pianoforte Compositieconcours met de in opdracht geschreven en heel vernieuwende compositie ‘Time Traveller’s Lullaby’ voor pianoforte tafelpiano, sopraan en viola da gamba. De tweede prijs ging naar Miranda Driessen (1969) voor haar compositie ‘Unwind’ voor pianoforte tafelpiano solo, waarbij op opvallende wijze gebruik wordt gemaakt van pingpongballen. De derde prijs was voor de Mexicaanse componist Leonardo Coral (1962) met zijn compositie ‘Constellaciones’ (Sterrenbeelden) voor pianoforte tafelpiano solo opgedragen aan Michael Tsalka.

Winnende compositie

Anna Mikhailova, die inmiddels in Nederland woont, schreef over haar nieuwe compositie: “A piece with the element of game and celebration and with the story and theatre element in it; to bring alive the atmosphere of an 18th century palace party with the poetry and singing competitions and games.”. Het stuk werd voor een groot publiek zondagmiddag 7 oktober in de passende omgeving van de stijlkamers van het Geelvinck Hinlopen Huis in première uitgevoerd door Kaoru Iwamura op een Broadwood pianoforte tafelpiano uit 1821, tezamen met de Japanse sopraan Mikae Natsuyama en Florencia Bardavid Hoecker op viola da gamba.

Eigentijdse composities voor historische tafelpiano’s

Acht componisten uit Nederland, Armenië, Polen, Rusland en Mexico zonden nieuwe composities in, waarbij de pianoforte tafelpiano centraal staat. De jury bestond uit Martijn Padding, Michael Tsalka, Stanley Hoogland, Willem Brons en Peter Sykes (Boston, VS).

Een eervolle vermelding was op zijn plaats voor Sylvia Maessen (1959) met haar compositie ‘Les plaies du monde’ op tekst van Rutebeuf (1230-1285) voor pianoforte tafelpiano en sopraan, excellent uitgevoerd door Stanley Hoogland op een Broadwood tafelpiano uit 1829 samen met de sopraan Marine Fribourg.

De andere Nederlandse inzendingen waren van Hans Bakker (1945) met ‘Hortus Conclusus’ (dat qua thema goed aansluit op de lopende tentoonstelling in het Geelvinck: ‘Naar Buiten! – stedelingen en hun buitenplaatsen’) en ‘In his Master’s Garden’, en van Mari-Anne Hof (1960) ‘Between 2 and 7’ voor pianoforte tafelpiano, barokviool en barokaltviool, dat zondagmiddag twee keer werd uitgevoerd.

Op vijf verschillende historische tafelpiano’s werden de premières van zeven composities uitgevoerd door Stanley Hoogland, Kaoru Iwamura en Michael Tsalka, bijgestaan door zes op de barok gespecialiseerde musici.

Opvallend was de ‘Hommage à John Cage’ van de Armeense componist Hayk Melikyan uitgevoerd door Stanley Hoogland op een Roduwart pianoforte tafelpiano uit 1798.

De middag werd afgesloten met – hors concours – een recent teruggevonden werk van Wolfgang Amadeus Mozart: Allegro Molto in C major (uit Sterzing 1780) uit circa 1767 (na zijn reis door West-Europa waarbij hij ook Amsterdam aandeed) uitgevoerd door Kaoru Iwamura op een pianoforte tafelpiano van Buntebart & Sievers uit 1789; de Nederlandse première vond 7 juli 2012 plaats, eveneens in het Geelvinck Hinlopen Huis.

Festival

Voor het tweede jaar organiseert Museum Geelvinck Hinlopen Huis zijn pianoforte muziekfestival met de Dag van de Tafelpiano (square pianoforte). Hiermee blazen wij het stof van dit historische instrument voor vroeg-klassieke kamermuziek bij uitstek, de tafelpiano. Het Geelvinck Square Pianoforte Festival bestaat uit twee kamermuziekuitvoeringen van internationaal niveau met Michael Tsalka en Anna-Maria McElwain, een prikkelende muzikale discussieavond over de authentieke muziekuitvoering met Joan Berkhemer en Bas van Bommel in samenwerking met de Willem Mengelberg Vereniging, twee masterclasses door Michael Tsalka, resp. Stanley Hoogland voor aanstormend conservatoriumtalent, twee fringe-concerten, een kleine educatieve tentoonstelling en het inmiddels bekende concours voor eigentijdse composities; dit alles rond de pianoforte tafelpiano. Anna Mikhailova en Miranda Driessen waren eveneens winnaars eerste prijs ex aequo van het eerste compositieconcours in 2011. Hun nieuwe – winnende – composities zijn geschreven in opdracht van ons festival. Wij werken samen met het Finchcocks Square Piano Festival (VK), Boston Early Music Festival (VS) en Kuopio Early Keyboard Festival (Finland), alsmede de Friends of the Square Piano. Ondanks een positieve beoordeling door het Fonds voor de Podiumkunsten, heeft het festival het zonder subsidies moeten doen. Het festival is met name door vrijwillige medewerking van musici, componisten, liefhebbers en het museum gerealiseerd, alsmede door bescheiden bijdragen van John Broadwood & Sons Ltd. en particuliere (cultuur)fondsen.

Tafelpiano (square pianoforte)

De vroege piano – de pianoforte is in wezen de overgang tussen het klavecimbel en de moderne piano – is het instrument waarop wereldberoemde componisten, zoals Mozart, Beethoven, de tweede generatie Bach, Haydn, Schumann, Schubert, Dussek enz., hun werken componeerden, die in honderdduizenden huiskamers in Europa en daarbuiten voornamelijk op de tafelpiano werden uitgevoerd. De tafelpiano is het kleinere zusje van de pianofortevleugel en daardoor bij uitstek het kamermuziekinstrument van de gegoede burgerij; het past in de huiskamer en kan makkelijk vervoerd worden naar de buitenplaats. De belangrijkste collectie bespeelbare Nederlandse tafelpiano’s en pianofortes is de Sweelinck Collectie (voormalige collectie van het Conservatorium van Amsterdam), die sedert enkele jaren onder de vleugels van Museum Geelvinck wordt beheerd.

Museum Geelvinck

Het festival vindt plaats in Museum Geelvinck Hinlopen Huis van 5 t/m 7 oktober. Het museum is gevestigd in een Amsterdams stadspaleis uit 1687, dat zich uitstrekt van Herengracht tot Keizersgracht. De kernperiode van zijn bewonersgeschiedenis is de uitgebreide 18een eerst helft 19eeeuw. De collectie historische muziekinstrumenten (Sweelinck Collectie) en de programmering van het muziekpodium (Geelvinck Salon) sluit hierbij aan. Wekelijks vinden kamerconcerten plaats, merendeels op de historische piano’s en pianofortes van de Sweelinck Collectie. Het museum blikt niet alleen terug op het verleden: door als uitgangspunt het huidige gebruik van het historische huis te kiezen – bijv. door de uitvoering van eigentijdse composities op historische instrumenten –, onderstreept het Geelvinck de continuïteit in het hergebruik van cultureel erfgoed. Het particuliere huismuseum wordt geheel door vrijwilligers gedragen en ontvangt geen structurele overheidssubsidie.

Illustraties op de website: http://geelvinck.nl/muziek/

Meer over Anna Mikhailova op: http://geelvinck.nl/kunstenaars/anna-mikhailova/