Utrechtse bioloog 2,3 miljoen voor onderzoek

Aan bioloog Pankaj Dhonukshe van de Universiteit Utrecht is een prestigieuze Europese ERC Starting Grant van 1,5 miljoen euro toegekend. Begin juli ontving hij ook al een Nederlandse ‘Vidi’ van 800.000 euro. Dhonukshe krijgt de subsidies voor zijn fundamentele onderzoek naar de celdeling in planten. De resultaten hiervan kunnen bijdragen aan het kweken van betere gewassen en aan meer inzicht in het ontstaan van kanker.

Een stengel of een blad van een plant groeit in één richting. De celdeling verloopt één kant op. Maar voor een zijscheut aan de stengel moet de celdeling in een hoek van 90 graden plaatsvinden. Hoe de plant overgaat van horizontale naar verticale celdeling was lang een raadsel. Dhonukshe ontdekte samen met internationale collega’s welke eiwitten de richting van de deling sturen. Deze ontdekking, die cruciaal is voor de architectuur van planten, werd in april gepubliceerd in het vooraanstaande wetenschappelijke tijdschrift Cell.

Belangrijke toepassingen

Met de Vidi- en de ERC-subsidie kan Dhonukshe vijf onderzoekers aantrekken om zijn werk uit te bouwen. ‘We weten nu welk eiwit de bevelen geeft en welke eiwitten het werk uitvoeren. Met het geld dat ik krijg, wil ik uitzoeken hoe het proces tussen bevel en uitvoering precies verloopt en welke andere eiwitten daarbij betrokken zijn.’

Dit onderzoek kan op termijn tot belangrijke toepassingen leiden. ‘Zo zouden we gewassen kunnen ontwerpen die meer zijwortels aanmaken, waardoor zij beter kunnen overleven in droge gebieden. Ook voor kankeronderzoek is mijn werk interessant. De twee eiwitten die de richting van de celdeling in planten sturen, zitten ook in stamcellen van dieren en mensen. En kanker ontstaat omdat de richting van de celdeling niet meer gereguleerd wordt.’

Vidi en ERC Grant

De Vidi is een subsidie van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek, de ERC Grant is een subsidie van de European Research Council. Beide subsidies zijn bedoeld om veelbelovende onderzoekers de gelegenheid te geven hun eigen onderzoekslijn op te bouwen.